Bảng chú giải

Chọn một trong các từ khóa ở bên trái…

NÓI VÀ NGHE: NGHE - KỂ CÂU CHUYỆN VỀ LÒNG NHÂN ÁISỰ TÍCH HỒ BA BỂ

Thời gian đọc: ~25 min

Đọc câu chuyện dưới đây và trả lời câu hỏi.

Sự tích hồ Ba Bể

Ngày xưa, có lần dân làng Nam Mầu thuộc tỉnh Bắc Kạn mở ngày hội cúng Phật. Mọi người nô nức đi xem hội.
Giữa ngày hội cúng Phật, ai cũng lo làm việc tốt để cầu phúc thì có một bà cụ ăn xin không biết từ đâu đến. Trông bà thật gớm ghiếc, thân thể gầy còm, lở loét, mùi hôi thối xông ra rất khó chịu. Đi đến đâu cũng phều phào xin ăn nhưng chỉ nhận lại sự xua đuổi của những người xung quanh.
May thay có hai mẹ con bà góa thấy bà cụ tội nghiệp nên đưa về cho ăn rồi lại cho nghỉ lại một đêm. Đêm hôm ấy, từ chỗ bà cụ nằm thấy sáng rực lên, bà cụ chẳng thấy đâu mà chỉ thấy một con giao long to lớn. Hai mẹ con rụng rời đành nhắm mắt phó mặc cho số phận. Thế nhưng sáng hôm sau tỉnh dậy lại chẳng thấy giao long đâu, chỉ còn thấy bà cụ ốm yếu đang nằm trên đó.
Trước khi đi, bà cụ tiết lộ với hai mẹ con rằng vùng này sắp có lụt lớn, bèn cho hai mẹ con một gói tro, dặn rằng nhớ rắc xung quanh nhà mới tránh được nạn lụt. Khi hai mẹ con hỏi cách làm sao để cứu những người xung quanh thì bà cụ bèn đưa cho hai mẹ con hai mảnh vỏ trấu dặn rằng vật này sẽ giúp hai mẹ con làm việc thiện. Tối hôm đó, giữa ngày hội náo nhiệt, bỗng có cột nước từ dưới đất phun lên cuốn trôi đi tất cả, duy chỉ có nhà hai mẹ con bà góa là vẫn bình yên. Nước dâng lên bao nhiêu nền nhà lại cao lên bấy nhiêu.
Hai mẹ con đem hai mảnh trấu đặt xuống nước biến thành chiếc thuyền. Mặc kệ mưa gió, hai người chèo thuyền đi cứu vớt những người bị nạn. Chỗ đất sụt năm ấy, bây giờ là hồ Ba Bể. Còn cái nền nhà của hai mẹ con thì thành một cái đảo nhỏ trong hồ. Người dân gọi đảo nhỏ ấy là gò Bà Hóa.

(Sưu tầm)

Câu 1. Câu chuyện về sự tích hồ Ba Bể xảy ra ở vùng nào của nước ta?

A. Ở xã Nam Mẫu, tỉnh Bắc Ninh, trong ngày hội quan họ.
B. Ở xã Nam Mẫu, tỉnh Bắc Kạn, trong ngày hội cúng Phật.
C. Ở động Phong Nha – Kẻ Bàng, Quảng Bình, trong ngày hội khai động.
D. Ở chùa Bái Đính – Ninh Bình, trong ngày hội cúng Phật.

Lời giải: Dựa vào chi tiết: “Ngày xưa, có lần dân làng Nam Mầu thuộc tỉnh Bắc Kạn mở ngày hội cúng Phật.”

Câu 2. Khi thấy bà cụ “ốm yếu, thân thể gầy còm, lở loét, mùi hôi thối” đến xin cơm, mọi người có hành động như thế nào?

A. Giúp đỡ bà cụ
B. Đưa bà cụ đến nơi ở mới
C. Xua đuổi bà cụ
D. Tránh xa bà cụ

Lời giải: Dựa vào chi tiết: “Đi đến đâu cũng phều phào xin ăn nhưng chỉ nhận lại sự xua đuổi của những người xung quanh”.

Câu 3. Ai đã cho bà cụ ăn xin vào nhà nghỉ?

A. Hai anh em mồ côi cha mẹ
B. Hai mẹ con bà góa trong vùng
C. Hai cha con nhà giàu nhất vùng
D. Hai chị em mồ côi cha

Lời giải: Dựa vào chi tiết: “May thay có hai mẹ con bà góa thấy bà cụ tội nghiệp nên đưa về cho ăn rồi lại cho nghỉ lại một đêm”.

Câu 4. Vào ban đêm, hai mẹ con đã nhìn thấy gì ở chỗ bà cụ nằm?

A. Một con giao long to lớn
B. Một con phượng hoàng
C. Một người phụ nữ xinh đẹp
D. Một bà cụ phúc hậu

Lời giải: Dựa vào chi tiết: “Đêm hôm ấy, từ chỗ bà cụ nằm thấy sáng rực lên, bà cụ chẳng thấy đâu mà chỉ thấy một con giao long to lớn”.

Câu 5. Bà cụ đã tiết lộ điều gì với hai mẹ con?

A. Nơi họ ở sắp có lốc xoáy
B. Nơi họ ở sắp xảy ra chiến tranh
C. Nơi họ ở săp xảy ra hạn hán
D. Nơi họ ở sắp có lũ lụt lớn

Lời giải: Dựa vào chi tiết: “Trước khi đi, bà cụ tiết lộ với hai mẹ con rằng vùng này sắp có lụt lớn”.

Câu 6. Bà cụ đã đưa cho hai mẹ con bà góa những gì trước khi rời đi?

A. Một gói bột và một hạt gạo
B. Một gói tro và hai mảnh vỏ trấu
C. Một mảnh đất và hai chiếc thuyền
D. Một hạt thóc và một cái bát

Lời giải: Trước khi đi, bà cụ đã đưa cho hai mẹ con một gói tro và hai mảnh vỏ trấu.

Câu 7. Chuyện gì đã xảy ra trong đêm lễ hội?

A. Có một cột nước từ dưới đất phun lên cuốn trôi đi tất cả
B. Có một con giao long khổng xuất hiện trên bầu trời
C. Một cơn sóng thần ào đến cuốn trôi đi tất cả nhà cửa
D. Một cơn mưa triền miên không dứt nhấn chìm tất cả

Lời giải: Dựa vào chi tiết: “bỗng có cột nước từ dưới đất phun lên cuốn trôi đi tất cả”.

Câu 8. Sau khi đặt xuống nước, hai mảnh trấu biến thành cái gì?

A. Một tấm bè
B. Một cái gò đất
C. Một ngôi nhà
D. Một chiếc thuyền

Lời giải: Dựa vào chi tiết: “Hai mẹ con đem hai mảnh trấu đặt xuống nước biến thành chiếc thuyền”.

Câu 9. Chỗ đất sụt năm ấy nay gọi là gì?

A. Hồ Bà Góa
B. Hồ Ba Bể
C. Hồ Ba Mẫu
D. Hồ Giao Long

Lời giải: Chỗ đất sụt năm ấy, nay là hồ Ba Bể.

Câu 10. Theo em, ý nghĩa của câu chuyện Sự tích hồ Ba Bể là gì?

A. Giải thích sự hình thành hồ Ba Bể, phê phán những con người tham lam, quên đi tình cảm con người.
B. Giải thích sự hình thành hồ Ba Bể, phê phán những kẻ tham quan khiến dân phải sống trong cảnh lụt lội.
C. Giải thích sự hình thành hồ Ba Bể, ca ngợi những con người giàu lòng nhân ái.
D. Giải thích sự hình thành hồ Ba Bể, ca ngợi những con người hào hiệp, trượng nghĩa.

Lời giải: Ý nghĩa của câu chuyện Sự tích hồ Ba Bể là: Giải thích sự hình thành hồ Ba Bể, ca ngợi những con người giàu lòng nhân ái.

Ôn luyện